2016-17

Το αντικείμενο της σειράς μαθημάτων είναι ο υλικός πολιτισμός και οι κοινωνίες κατά την Παλαιολιθική, Νεολιθική και την Εποχή του Χαλκού στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολίας. Ο στόχος του μαθήματος είναι να παρουσιαστούν συνοπτικά τα δεδομένα που αφορούν την χωροταξική οργάνωση, την αρχιτεκτονική, τις ταφικές πρακτικές και τον υλικό πολιτισμό των προϊστορικών κοινωνιών κατά τις βασικές περιόδους της προϊστορίας στις επιμέρους περιοχές, όπως και οι ερμηνείες και οι απόψεις σχετικά με την οικονομία, την κοινωνική οργάνωση και τις κοινωνικές σχέσεις.

Ο λόγος περί κατανάλωσης είναι στην ουσία του λόγος πολιτισμικός εφόσον μέσα από αυτόν αποκαλύπτονται οι πολιτισμικοί κώδικες, τα όρια, τα περιθώρια, οι αποκλεισμοί αλλά και οι πολιτισμικές συνάφειες, και συναρτήσεις. Η κατανάλωση μετωνυμικά χρησιμοποιείται συχνά για να εκφραστεί η σχέση μας με τα πράγματα και τις συνθήκες. Καταναλώνω σημαίνει συναινώ, συμμορφώνομαι αντιδρώ, ανθίσταμαι, απορρίπτω. Με άλλα λόγια, η κατανάλωση μπορεί να αναγνωσθεί ως στάση και επιλογή, η οποία απαντά σε πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές σχέσεις και εξαρτήσεις.

Η παγκόσμια Μετανάστευση είναι ένα ευρύ και διαρκώς εντεινόμενο φαινόμενο, ενώ περισσότερα από 200 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν έξω από την χώρα τους για μακρά διαστήματα. Είναι βασικό να καταλάβει παρακολουθεί τις σχετικές πολιτικές και τα προγράμματα που στοχεύουν τα πολλαπλά αίτια και τις συνέπειες της μετακίνησης των πληθυσμών. Το μάθημα εστιάζει ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή μετανάστευση κάποιος την σύνθετη δυναμική πίσω από την διεθνή μετανάστευση, με σκοπό να (αριθμούς και τάσεις, αίτια των μετακινήσεων, επίπτωση στην χώρα προέλευσης και την χώρα υποδοχής, συναφείς πολιτικές).

Σκοπός του μαθήματος είναι η μύηση των πρωτοετών φοιτητών στην Λαογραφία, το αντικείμενο, το περιεχόμενο, τους σκοπούς, την ιστορία, τις μεθόδους που χρησιμοποιεί και τη βασική βιβλιογραφία της. Γίνονται εκτενείς αναφορές στην ελληνική πορεία της Λαογραφίας, από την λαογραφική παρατήρηση και καταγραφή κατά την αρχαιότητα, τους βυζαντινούς, μεταβυζαντινούς και νεότερους χρόνους, αλλά και στην ευρωπαϊκή, αμερικανική και διεθνή ανάπτυξή της, προπολεμικά και μεταπολεμικά.

Σκοπός του μαθήματος είναι η γνωριμία των φοιτητών με τη Βιολογία του Ανθρώπου καθώς και τη Δημογραφία μιας σειράς ανθρωπολογικών πληθυσμών, όπως οι Ache, !Kung, Rendille, Hutterites κ.λπ. και η μελέτη των δυνάμεων που διαμορφώνουν τη δυναμική τους πορεία στο χώρο και το χρόνο.
Ενδεικτικό πρόγραμμα διδασκαλίας
1. Πληθυσμιακή δομή και μέγεθος πληθυσμού. Το παράδειγμα των Ache και των Dobe !Kung
2. Θνησιμότητα και προσδοκώμενη ζωή στους Ache, !Kung, Bari, Agta κλπ.