Μ. Γ. Βαρβούνης – Ν. Μαχά-Μπιζούμη – Αλ. Καπανιάρης (επιμ.), Ελληνική Λαϊκή Τέχνη: παλαιότερες θεματικές με σύγχρονες προσεγγίσεις, Βόλος 2021, τόμοι 1-2, σσ. 747 και 492 (εκδ. Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας ΔΠΘ - Σειρά: Μελέτες Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας – 11-12 / Ιδιόμελον)
ΤΟΜΟΣ Α΄
Χαιρετισμός του Μητροπολίτη Δημητριάδος & Αλμυρού και Προέδρου του φορέα πολιτισμού «Μαγνήτων Κιβωτός», κ. Ιγνατίου.
Χαιρετισμός της Αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας & Σποράδων κυρίας Δωροθέας Κολυνδρίνη.
Χαιρετισμός του Ομότιμου Καθηγητή Μ. Γ. Μερακλή.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, Παραδοσιακές λαϊκές τέχνες στον ελλαδικό χώρο. Άνθρωποι και επαγγέλματα. Παρελθόν – Παρόν – Μέλλον
Β. Ο ΣΥΜΒΟΛΙΚΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ
Ευρυδίκη Αντζουλάτου-Ρετσίλα, Τα έργα της χειροτεχνίας ως εργαλεία πολιτιστικής διπλωματίας και όχι μόνον
Ευφροσύνη Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου, Το πλοίο στην Κύπρο: από την ιστορική πραγματικότητα στη λαϊκή τέχνη
Βασιλική Κράββα, Όταν η λαϊκή τέχνη και η παράδοση συνομιλούν με την αρχαιότητα και το Βυζάντιο: στοχασμοί με αφορμή τη ζωγραφική του Νίκου Εγγονόπουλου
Νίκος Τσούκας, Η διάσωση, προβολή και προσπάθεια διαφύλαξης της λαϊκής πηλιορείτικης παράδοσης μέσα από το έργο του Κώστα Λιάπη
Γ. ΛΑΪΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ, ΤΕΧΝΙΤΕΣ, ΤΕΧΝΙΚΕΣ
Γ.Ι ΛΙΘΟΓΛΥΠΤΙΚΗ – ΛΑΪΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
Ευαγγελία Ράπτου, Η τέχνη της λιθοτεχνίας στην Ελασσόνα. Το παράδειγμα του λιθογλύπτη Αθανασίου Σανίδα
Ζωή Γοδόση, Ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα στις τοιχογραφίες των κτηρίων παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στον ελλαδικό χώρο κατά τον 18ο και 19ο αιώνα
Ζωή Γοδόση – Θεοχάρης Τσάμπουρας, Μια κοινωνία σε αλλαγή: ζωγράφοι στην Εράτυρας (18ος – αρχές 20ού αιώνα)
Στέφανος Τσιόδουλος, Απεικονίσεις ρολογιών στη ζωγραφική των αρχοντικών του18ου και του19ου αιώνα
Κατερίνα Σχοινά, Ζωγραφική με το στόμα και το πόδι (ΖΩ.Σ.Π.) ως σύγχρονη λαϊκή τέχνη
Γ. ΙΙ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ – ΣΑΜΑΡΟΠΟΙΙΑ – ΝΑΥΠΗΓΙΚΗ
Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Η σαμιακή αγγειοπλαστική μεταξύ παράδοσης και νεωτερισμού: το εργαστήριο της οικογένειας Κληρονόμου στους Κουμαραδαίους της Σάμου.
Αλέκος Φλωράκης, Ο τελευταίος σαράτσης της Γουμένισσας. Ένα παράδειγμα εθνογραφικής Τεχνολογίας
Μαρία Κτωρή, Η κυπριακή παραδοσιακή ναυπηγική στις Εικαστικές Τέχνες: μεθοδολογικές προσεγγίσεις και προβληματισμοί
Γ. ΙΙΙ ΚΟΣΜΗΜΑΤΟΠΟΙΙΑ – ΥΦΑΝΤΙΚΗ – ΚΕΝΤΗΤΙΚΗ
Πετρούλα Χατζηττοφή, Σύγχρονες θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις στο νεότερο υλικό πολιτισμό: To παράδειγμα του κοσμήματος στην Κύπρο (19ος-20ός αιώνας)
Αριστείδης Γκαλέτσης, Μακεδονικά παραδοσιακά υφαντά οικιακής διακόσμησης του Δρυμού Θεσσαλονίκης
Άρης Μπαζμαδέλης, Συμβολή της ταπητουργίας στην ιστορία, τον πολιτισμό και την οικονομία της ευρύτερης περιοχής της Ουρανούπολης Χαλκιδικής: ζεύγος S. & J. Loch
Αναστασία Α. Φλωράκη, Το κέντημα «φιλέ» στην Τήνο. Κοινωνικές και τεχνολογικές παράμετροι μιας γυναικείας χειροτεχνίας
Γ. ΙV ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΝΔΥΜΑ
Βάλτερ Πούχνερ, Οι κοινωνικές διαστάσεις της παραδοσιακής ενδυμασίας. Η σημειωτική της οπτικής πληροφόρησης για την κοινωνική και προσωπική ταυτότητα
Ελένη Παπαθωμά, «Αναφορά στην παράδοση»: Η αξιοποίηση της λαϊκής τέχνης στην ελληνική μόδα της περιόδου 1960-1980 και η περίπτωση της σχεδιάστριας Ρούλας Στάθη
Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, Η άνθιση της χειροτεχνίας στην εποχή του Covid -19. Χειροποίητες μάσκες από προικιάρικα ασπρόρουχα
Γ. V ΧΟΡΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ
Αρχοντία – Δανάη Σταύρου, Η διδασκαλία Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών & η Διατήρηση της Πολιτισμικής Κληρονομιάς: Εφαρμογή της Μεθόδου ΑΑΑΑ
Μιχάλης Ράντος – Δημήτρης Γουλιμάρης – Ζωή Μάργαρη, Το αποκριάτικο εθιμικό δρώμενο «Σεϊμένηδες και Πιτεράδες»: Λαϊκός πολιτισμός, ταυτότητα και ανανοηματοδότηση της παράδοσης
Αντώνης Βερβέρης – Στέφανος Φευγαλάς, Το ύφος ως στοιχείο του λαϊκού μουσικού πολιτισμού. Η περίπτωση των σαντουριέρηδων της Λέσβου
Αναστάσιος Ι. Κυριακίδης, Η «τσαμούντα» στην παραδοσιακή κοινωνία των Αρβανιτών της Άνδρου. Τραγούδια και μουσικές
Gordana Blagojevic, Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί και ζητήματα πολιτισμικής ταυτότητας στη διασπορά: οι Έλληνες στη Σερβία
Ρενάτα Δαλιανούδη, Από το Folk στο post-Folk. Πολιτισμική μετάβαση ή μια νέα ανάγνωση του παραδοσιακού;
ΤΟΜΟΣ Β΄
Δ. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ
π. Σπυρίδων Κωνσταντής, H χρήση των σύγχρονων λαϊκών θρησκευτικών καλλιτεχνικών δημιουργιών υπό το πρίσμα της Λειτουργικής και Τελετουργικής
Γεώργιος Ι. Στούκης, Το εργαστήριο εκκλησιαστικής χρυσοκεντητικής της Ι. Μονής Γενεθλίου της Θεοτόκου-Πελαγίας (20ός-21ος αιώνας)
Αναγνώστης Ευάγγελος Παπακυπαρίσσης, ‘Ο Καιρός του Χρόνου’, ένα θέμα λαϊκής θρησκευτικής ζωγραφικής (17ου-18ου αι.) σε τοιχογραφίες εκκλησιών της Θεσσαλίας
Ε. ΕΝΤΕΧΝΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Μυροφόρα Ευσταθιάδου, «Κατίγκω Καλευρά»: η λαϊκή ποίηση ως διέξοδος σε προσωπικά και συλλογικά αδιέξοδα
Μαρία Προκοπίδου, Η θρησκευτικότητα των Ελλήνων του Πόντου μέσα από τα ποντιακά δημοτικά τραγούδια και δίστιχα
Γιώργος Κούζας, O «πύργος» της οδού Θήρας στα Πατήσια. Μια περιπτωσιολογική μελέτη για την κυκλοφορία και την κοινωνική σημασία των θεωριών συνωμοσίας στη σύγχρονη πόλη
Γεώργιος Πασιόπουλος και Γιώργος Κατσαδώρος, Το μουσικό κίνημα της Low bap και οι επιρροές του στην περιοχή του Περάματος. Πορίσματα μιας εκπαιδευτικής έρευνας
ΣΤ. ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΚΦΑΝΣΕΩΝ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ / ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ / ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
Θανάσης Β. Κούγκουλος, «Εζωγραφίσθη στανικώς»: ο θρύλος της προσωπογραφίας ενός ληστή στην πεζογραφία του Χριστόφορου Μηλιώνη
Χριστίνα Λούρη, «Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ» του Ανδρέα Εμπειρίκου: «Το ρήμα κρουσταλλώθηκε και φέγγει» για τη διαμόρφωση της ελληνικότητας
Νίκος Πουλάκης, Μουσικοχορευτικές επιτελέσεις στον ελληνικό κινηματογράφο: Παραδοσιακές, λαϊκές και έντεχνες εκφράσεις
Χρύσα Μάντακα, Εικαστική γλώσσα και λαϊκή τέχνη στη θεατρική ενδυματολογία
Ζ. ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ
ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ – ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Τίνα Γκουρβέλου, επιστημονική θεμελίωση της Λαογραφίας και το Λαογραφικό Μουσείο στο Νέο Ελληνικό Κράτος ως μέσο για τη διάσωση της λαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως καταγράφεται στο έργο του φιλολόγου, λαογράφου, λογοτέχνη και δημοσιογράφου Κώστα Μαρίνη (1899-1968)
Βασιλική Χρυσανθοπούλου, Από την Ανατολική Ρωμυλία στο Λαογραφικό Μουσείο και Αρχείο του ΕΚΠΑ: Η περίπτωση της συλλογής Δήμου-Φωτιάδου, μεταξύ επικοινωνιακής και πολιτισμικής μνήμης.
Εύη-Μαρία Πιτσιάβα, Λαϊκός πολιτισμός σε Ελληνο-Αμερικάνικα μουσεία.
Αλεξάνδρα Μπολότη, Διερευνώντας τον ρόλο της συντήρησης στη διάσωση και ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού: Η περίπτωση της έκθεσης του ΜΕΛΤ «Άνθρωποι και εργαλεία. Όψεις της εργασίας στην προβιομηχανική εποχή»
Ελευθερία Σταυριανού, «Η Παράδοση δε μυρίζει ναφθαλίνη, πλάθεται σαν πλαστελίνη»: Εκπαιδευτικός Φάκελος για το Λαογραφικό Μουσείο του Λυκείου Ελληνίδων Ρόδου «Εργάνη Αθηνά»
Μαρία Γ. Βενιζελέα, «Διά χειρός Κουρτζή». Με αφορμή μια έκθεση
Η. Η ΛΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ ΩΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ
Αικατερίνη Σ. Μάρκου, Πολιτιστικός τουρισμός και λαϊκή τέχνη: μια αμφίδρομη δυναμική σχέση
Αναστασία Χάματσου, Συντήρηση και ανάδειξη παραδοσιακών τεχνών μέσα από προγράμματα πολιτιστικής εκπαίδευσης και βιωματικού τουρισμού: η περίπτωση του Οικομουσείου Μαραθάσας (Τρόοδος, Κύπρος)
Θ. ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ, ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ
Μαριεύη Μαστοράκη, Από το νήμα… στο vector: Το σεμεδάκι και το κέντημα στις γραφιστικές εφαρμογές
Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης, Τα Κοινωνικά Μέσα Δικτύωσης στο πεδίο της Ψηφιακής Λαογραφίας: Το νέο κοινωνικό δίκτυο PLUGGY και ο λαϊκός ζωγράφος Νικόλαος Α. Χριστόπουλος
Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης – Χριστίνα-Μαρία Λαγογιάννη, Ψηφιακές εκπαιδευτικές αφηγήσεις (digital storytelling): Η περίπτωση της φορεσιάς του Πύργου Ηλείας με τη χρήση playmobil
Μαρία Τρυψιάννη, Ψηφιακά εργαλεία και ελληνικές τοπικές ενδυμασίες. Το παράδειγμα των ενδυμασιών της Έδεσσας και της Νάουσας (μέσα 19ου–αρχές 20ού αι.)
Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση – Μάρκος Δενδρινός – Αλεξάνδρα Τράντα, Το θέμα του φοίνικα στην ελληνική τέχνη: Δημιουργία μιας οντολογίας
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ευφροσύνη Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου, Σχόλια για τα συμπεράσματα του Συνεδρίου.
Παναγή Τσαλδάρη 1
Κομοτηνή, 69132
Τηλ: 25310-39462
Fax: 25310-39483
Email: secr@he.duth.gr