Έρευνα

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

• Το Εργαστήριο συμμετέχει ως συνδιοργανωτής στο ερευνητικό πρόγραμμα «Artistic practice and urban promenade (pedestrian zone). Comparative ethnological and anthropological study of Knez Mihajlova Street in Belgrade and Dionysius the Areopagite walkway in Athens», τουInstitute of Ethnography τηςSerbian Academy of Sciences and Arts (2016 – 2019). Από πλευράς της Σερβικής Ακαδημίας υπεύθυνη είναι η Κύρια Ερευνήτρια του Institute of Ethnography Gordana Blagojevic, PhD και από πλευράς του Εργαστηρίου ο Διευθυντής του. Στη συγκριτική αυτή μελέτη του νεωτερικού φαινομένου των καλλιτεχνών «του δρόμου» ενεπλάκησαν και άλλοι ερευνητές από τη Σερβία και την Ελλάδα. Την αναλυτική ερευνητική πρόταση θα βρείτε εδώ .
• Υποβλήθηκε στο «Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση» η ερευνητική πρόταση με τίτλο «Συγκρότηση και δράση εθνοτοπικών και εθνικοτοπικών συλλόγων στη Κομοτηνή (β΄ μισό 20ού αι.): η συμβολή τους στη συγκρότηση της πολιτισμικής ταυτότητας των φορέων τους και η επίδρασή τους στο λαϊκό πολιτισμό της πόλης». Στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν επίσης ο Καθηγητής του Τμήματος Γλώσσας, Πολιτισμού και Φιλολογίας Παρευξεινίων Χωρών κ. Μ. Γ. Σέργης, η δρ Νάντια Μαχά – Μπιζούμη και ο δρ Γ. Χ. Κούζας.
• Το Εργαστήριο συμμετείχε στο σχεδιασμό και στην υποβολή του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Νέες τεχνολογίες και πρόσβαση στον πολιτισμό και την τοπική ιστορία για άτομα με αναπηρία. Η περίπτωση των παιδιών με προβλήματα όρασης», που συνυποβλήθηκε από τα Τμήματα Γλώσσας, Πολιτισμού και Φιλολογίας Παρευξεινίων Λαών, Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης και Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ, Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου και Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (2012 – 2016).
• Τον Ιανουάριο του 2015 το Εργαστήριο συμμετείχε στον σχεδιασμό και την υποβολή του ερευνητικού προγράμματος «Medieval Cathedrals and urban Environment. European Landscape, Memory, and Identity» [Acronym: EUCath], σε συνεργασία με το Universitat de Girona της Ισπανίας, ως«project coordinator». Το ερευνητικό αυτό πρόγραμμα εντάσσεται στη σειρά«Horizon 2020 – Reflective – Society - 2015, Reflective Societies: Cultural Heritage and European Identities; Topic 2 REFLECTIVE – 2 - 2015: Emergence and transmission of European Cultural Heritage and Europeanisation» των ευρωπαϊκών ερευνητικών δράσεων, και στη δική του ευθύνη ήταν η εξειδίκευση της έρευνας στη Θράκη, και συγκεκριμένα σε ορθόδοξα χριστιανικά και μουσουλμανικά μνημεία της περιοχής.
• Τον Οκτώβριο του 2016 το Εργαστήριο, συνέταξε και υπέβαλε στο Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης και σε σωματεία Ιμβρίων της Ελλάδας και του εξωτερικού πρόταση για την υλοποίηση ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Όψεις του λαϊκού πολιτισμού της Ίμβρου: παράδοση και νεωτερικότητα. Συνέχειες, ασυνέχειες, μετασχηματισμοί. Από την Ίμβρο στην Ελλάδα». Το πρόγραμμα αυτό είχε τον Διευθυντή του Εργαστηρίου ως επιστημονικό υπεύθυνο και σχεδιάστηκε με τη συμμετοχή και τη συνεργασία των Αν. Καθηγητή ΤΕΦΑΑ / ΔΠΘ Δημ. Γουλιμάρη, Καθηγητή ΤΓΦΠΠΧ / ΔΠΘ Μ. Γ. Σέργη, δρ Ν. Μαχά-Μπιζούμη και δρ Γ. Κούζα.
• Το 2017 το Εργαστήριο συμμετείχε με το μέλος Ε.ΔΙ.Π. Δρ. Θανάση Β. Κούγκουλο στον σχεδιασμό και στην υποβολή του ερευνητικού προγράμματος «Επανεκτιμώντας τη λογοτεχνία του έξω ελληνισμού του 19ου αιώνα: πρώτη συστηματική καταγραφή και αξιολόγηση της πεζογραφίας που εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1880-1900». Η ερευνητική πρόταση υποβλήθηκε στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, εκπαίδευση και διά βίου μάθηση» με τίτλο «Υποστήριξη ερευνητών με έμφαση στους νέους ερευνητές» της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης, που αφορούσε στα ΑΕΙ και στους ερευνητικούς φορείς (Αρ. πρότασης: MIS 5004642 - βαθμολογία: 88,15/100).
• Τον Ιούνιο του 2017 το Εργαστήριο συμμετείχε με τον Διευθυντή και τη συνεργάτιδά του κα Ν. Μαχά-Μπιζούμη στον σχεδιασμό και στην υποβολή του ερευνητικού προγράμματος «Θρακογραφία». Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε σε συνεργασία με την Εταιρεία Πληροφορικής «Τελεστώ», το «Εργαστήριο Χαρτογραφίας» του ΕΜΠ και το «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης», και εντάχθηκε στο «ΕΠΑνΕΚ 2014-2020: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ‘Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία’», και μάλιστα στην ενιαία δράση κρατικών ενισχύσεων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ». Στόχος του προγράμματος αυτού, η δημιουργία ενός συστήματος γνώσης για το λαϊκό πολιτισμό της Μείζονος Θράκης στο χώρο και στο χρόνο, με σημασιολογική αναπαράσταση και διασύνδεση της πληροφορίας. Πρόκειται για μια ολιστική προσέγγιση με στόχο τη δημιουργία πλατφόρμας πολυμεσικού υλικού (videos, εικόνες, κείμενα, χάρτες, τρισδιάστατες αναπαραστάσεις) και εφαρμογής επαυξημένης πραγματικότητας για έξυπνες συσκευές σε πραγματικό χρόνο.
• Το διάστημα 2016-2018, το Εργαστήριο, δια του μεταδιδακτορικού ερευνητή δρ. Γ. Χ. Κούζα, ο οποίος στο διάστημα αυτό εντάχθηκε στο προσωπικό του, εκπόνησε ερευνητικό πρόγραμμα μεταδιδακτορικής έρευνας με τίτλο «Σύγχρονες μορφές προφορικότητας και ‘ανεπίσημη’ επικοινωνία: διαδόσεις και κοινωνικοί σχολιασμοί σε ένα δήμο της Αττικής. Μια λαογραφική και εθνογραφική προσέγγιση». Το πρόγραμμα υποβλήθηκε για χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος υποτροφιών με τίτλο «Ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών / Ερευνητριών», 1ος Κύκλος, ΕΣΠΑ 2014-2020. Στην 8η /21-02-2017 Συνεδρίας του Δ.Σ του Ι.Κ.Υ. το πρόγραμμα αυτό της μεταδιδακτορικής έρευνας βαθμολογήθηκε με 96%, κατατασσόμενο τέταρτο επί 1700 προτάσεων όλων των επιστημονικών και ερευνητικών πεδίων, γεγονός που αποτελεί διάκριση αριστείας για την μεταδιδακτορική έρευνα του Εργαστηρίου. Από το πρόγραμμα αυτό προέκυψαν και δύο σχετικές διεθνείς δημοσιεύσεις, αλλά και δίδαξε επικουρικά μαθήματα λαογραφίας σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στους φοιτητές του Τμήματος.
• Το Εργαστήριο συνδιοργάνωσε και εκτελεί, σε συνεργασία με το  Етнографски институт САНУ (СРПСКЕ АКАДЕМИЈЕ НАУКА И УМЕТНОСТИИЗ БЕОГРАДА, РЕПУБЛИКА СРБИЈА) / Institute of Ethnography SASA (Serbian Academy of Sciences and Arts) το ερευνητικό πρόγραμμα «Different Identities and Functions of Urban Space: A Comparative Study of the Circumstances in Belgrade and Athens» (Ιούνιος 2019 – Ιούνιος 2023), με  επιστημονικούς υπεύθυνους  τον Διευθυντή του Καθηγητή Μ. Γ. Βαρβούνη και την Δρ. Gordana Blagojević , και συνεργάτες τον Δρ. Γ. Κούζα, την Δρ. Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, τον Δρ. Αθανάσιο Κούγκουλο, την Δρ. Ivica Todorovic, την Δρ. Jadranka Ðorđević, τον Δρ. Aleksandar Krel και την Δρ. Sonja Žakula, ερευνητές του Institute of Ethnography της Serbian Academy of Sciences and Arts. Από το πρόγραμμα αυτό, που στηρίζεται σε ιδιωτικές χορηγίες, θα προέλθει ένα βασικό υλικό καταγραφής της ενεστώσας κατάστασης των μορφών και των εκδηλώσεων της αστικής λαογραφίας στην Αθήνα και το Βελιγράδι, ως μελετών περίπτωσης (case studies) για την γενικότερη κατάσταση των μορφών του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού, στην Ελλάδα και στη Σερβία, με συγκριτικές αναφορές και στο ανάλογο υλικό των υπολοίπων βαλκανικών λαών.
• Τον Ιούνιο 2019 το Εργαστήριο συμμετείχε με επιστημονικό υπεύθυνο τον Διευθυντή του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, καθηγητή Μ. Γ. Βαρβούνη, στον σχεδιασμό και την υποβολή του ερευνητικού προγράμματος «Θράκη: Από το παρελθόν στο μέλλον. Λαογραφία & Εικονική πραγματικότητα». Η ερευνητική πρόταση σχεδιάστηκε σε συνεργασία με την Εταιρεία Infologic Συμβουλευτική και το «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης», και εντάχθηκε στο Πρόγραμμα «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ (Β' κύκλος)». Στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν τα μέλη του Εργαστηρίου, Δρ Βασιλική Κράββα, Δρ Αθηνά (Νάντια) Μαχά, Δρ. Αθανάσιος Κούγκουλος, το μέλος Ε.ΔΙ.Π του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας Δρ Κυριάκος Σγουρόπουλος, η δρ Παναγιώτα Δαλακούρα και η Βάγια Μπαμπέλη από τη Γραμματεία του ΤΙΕ. Στόχος του Προγράμματος είναι η δημιουργία πολυμεσικού περιεχομένου (media content) το οποίο θα αποθηκευτεί στο υπό ανάπτυξη αποθετήριο πολιτισμού και θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη εφαρμογών τουριστικής ανάδειξης της Θράκης και του πολιτισμού της. Το περιεχόμενο θα δημιουργηθεί από την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου και θα παρουσιάζεται επίσης σε λογισμικά τρισδιάστατης αναπαράστασης και εφαρμογές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας. Η θεματική του περιεχομένου θα είναι βασισμένη σε πέντε μυθιστορίες της Θράκης μέσα από διαδρομές, τοπολογία, λαογραφία και άλλα στοιχεία που ζωντανεύουν πασίγνωστους θρακιώτικούς μύθους και ιστορίες που θα παρουσιαστούν από πέντε (5) «Εικονικούς Κόσμους» με τους εξής τίτλους: α) «Η πορεία της Αλεξανδρούπολης: Από το παραθαλάσσιο ψαροχώρι του 19Ου αιώνα στη σημερινή πόλη», β) «Από τη μουσική του μυθικού Ορφέα, στον Αηδονίδη της Θρακιώτης παράδοσης», γ) «Από τα υφαντά της Πηνελόπης ως τα μεταξωτά καραμελωτά του Σουφλίου», δ) «Οι μελύπικτοι άρτοι των Βυζαντινών και οι μακαρόνες της Σαμοθράκης», «Θρακιώτες: Οι πρόσφυγες της ανατολής και οι Μετανάστες της Δύσης».
• Το Εργαστήριο, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, η οποία και χρηματοδότησε το έργο, οργάνωσε και εκτέλεσε το Ερευνητικό Πρόγραμμα «Δημιουργία Βάσης Δεδομένων για τα λαϊκά δρώμενα και την παραδοσιακή ενδυμασία στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη» (2021-2023). Το πρόγραμμα αυτό είχε ως σκοπό τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων, με υλικό από πρωτογενή έρευνα, το οποίο είναι απροσπέλαστο για τους χορευτικούς συλλόγους. Το υλικό βρίσκεται στο Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, του ΔΠΘ, και περιέχεται στο «Λαογραφικό Αρχείο» του. Το ενδιαφέρον του προγράμματος στρέφεται σε υλικό αιχμής για την πολιτιστική διαχείριση από πλευράς των συλλόγων, και αφορά δύο σημαντικά θέματα: δρώμενα και τοπικές ενδυμασίες της ευρύτερης περιοχής Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης. Το υλικό αυτό συμπληρώθηκε με αντίστοιχες καταγραφές από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους, καθώς και με δεδομένα από την τοπική βιβλιογραφία και τα τοπικά επιστημονικά περιοδικά. Έτσι, με τη βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε και είναι προσβάσιμη μέσω της  Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, οι σύλλογοι έχουν πρόσβαση στο συγκεκριμένο υλικό, για να το χρησιμοποιούν συμβουλευτικά για τον σχεδιασμό των αντίστοιχων δράσεών τους. Επιστημονικά υπεύθυνος του Προγράμματος ήταν ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης, και μέλη της ερευνητικής ομάδας η Επίκ. Καθηγήτρια Νάντια Μαχά, το μέλος ΕΔΙΠ Θαν. Κούγκουλος και το μέλος ΕΔΙΠ Κυρ. Σγουρόπουλος.
• Τον Οκτώβριο του 2022 κατατέθηκε στη δράση «Χρηματοδότηση της Βασικής Έρευνας (Οριζόντια υποστήριξη όλων των Επιστημών)» του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας & Καινοτομίας στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» πρόταση ερευνητικού προγράμματος για την Υποδράση 1: Χρηματοδότηση Νέων Ερευνητών/τριών με τίτλο: «Ψηφιακό Μουσείο “Γεώργιος Μ. Βιζυηνός” - Βιβλιογραφική Βάση Δεδομένων (1873-2022)» (αρ. πρότασης 16296). Το προτεινόμενο έργο του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας σχεδιάστηκε ώστε να είχε διάρκεια 24 μήνες και η ερευνητική ομάδα αποτελούνταν από τον Θανάση Β. Κούγκουλο ως Επιστημονικό Υπεύθυνο, τα μέλη ΔΕΠ Μ. Γ. Βαρβούνη, Καθηγητή και Αθηνά Μαχά, Επίκ. Καθηγήτρια, το μέλος Ε.ΔΙ.Π. Δρ. Κυριάκο Σγουρόπουλο, την Υποψ. Διδάκτορα του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ Ελένη Λαυράνου, τους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ. Γεώργιο Ράντο και Δέσποινα Παπαδοπούλου και προβλεπόταν, έπειτα από προκήρυξη, και μία θέση μεταπτυχιακού φοιτητή/τριας Φιλολογίας με εξειδίκευση στις ΤΠΕ. Η πρόταση περιλάμβανε δύο ερευνητικές κατευθύνσεις: 1. Δημιουργία ψηφιακού μουσείου για τον λογοτέχνη Γ. Μ. Βιζυηνό με τεκμήρια της ζωής του, πρώτες εκδόσεις των έργων του και αναπαράσταση του γενέθλιου τόπου, όπως αποτυπώνεται στην πεζογραφία και στην ποίησή του με βάση τις αρχές της Λογοτεχνικής Γεωγραφίας (Literary Geography). 2. Δημιουργία εργογραφικής και βιβλιογραφικής βάσης δεδομένων Γ. Μ. Βιζυηνού με ψηφιοποιημένο βιβλιογραφικό υλικό από την έκδοση της πρώτης του ποιητικής συλλογής το 1873 έως σήμερα. Η πρόταση σύμφωνα με την της αρμόδια Επιτροπή Αξιολόγησης του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. αξιολογήθηκε με Α και κατατάχθηκε στον Πίνακα των Επιλαχουσών Προτάσεων. 

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ

• Το Εργαστήριο έχει αναλάβει το ερευνητικό πρόγραμμα «Κατάταξη, καταλογογράφηση και ψηφιοποίηση πρωτογενούς λαογραφικού υλικού». Στο πλαίσιο αυτό καταλογογραφούνται και αναρτώνται τα περιεχόμενα ψηφιακά (βλ. στην παρούσα ιστοσελίδα: Λαογραφικό Αρχείο – Κατάλογος χειρογράφων Λαογραφικού Αρχείου» των συλλογών πρωτογενούς λαογραφικού υλικού που καταρτίζονται από φοιτητές, στα πλαίσια ειδικού φροντιστηριακού μαθήματος για την επιτόπια λαογραφική έρευνα, που έχει ενταχθεί στο μάθημα «Εισαγωγή στη Λαογραφία», του α΄ εξαμήνου σπουδών. Καταρτίστηκε πλήρης ηλεκτρονικός κατάλογος, με διάφορες εφαρμογές και δυνατότητες αναζητήσεων στοιχείων, του πρωτογενούς αυτού λαογραφικού υλικού, ο οποίος έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Εργαστηρίου, ώστε το υλικό αυτό να αξιοποιηθεί από κάθε ενδιαφερόμενο ερευνητή. Η έρευνα υποστηρίζεται, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Στο Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης έχουν συγκροτηθεί ηλεκτρονικές βιβλιογραφικές βάσεις με θέμα α. τη Θράκη και β. την πρωτότυπη ελληνική πεζογραφία του 19ου αιώνα. Οι βάσεις φιλοξενούνται σε ειδικό ηλεκτρονικό υπολογιστή και είναι ανοιχτές σε κάθε επιστήμονα, μελετητή και φοιτητή, ο οποίος θα θελήσει να τις συμβουλευτεί εντός του χώρου του Εργαστηρίου. Υπό την επιστημονική επιμέλεια του Επ. Καθηγητή του Τμήματος και μέλους του Εργαστηρίου Θανάση Β. Κούγκουλου επιδιώκεται η συνεργασία και η αξιοποίηση ποικίλων ερευνητικών δράσεων των φορέων και του επιστημονικού δυναμικού της ευρύτερης περιοχής της έδρας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Στο παραπάνω πλαίσιο, η βάση ψηφιοποιημένης βιβλιογραφίας για τη Θράκη στηρίζεται σε αξιέπαινη πρωτοβουλία ομάδας πολιτών της Θράκης, που συγκρότησε ο κ. Θεόδωρος Κυρκούδης, η οποία χρηματοδότησε και πραγματοποίησε την ψηφιοποίηση όλων των τόμων των ιστορικής σημασίας περιοδικών «Θρακικά» και «Αρχείον του Θρακικού και Λαογραφικού Γλωσσικού Θησαυρού». Το ψηφιακό υλικό στη μορφή που έχει κατατεθεί στο Εργαστήριο παρέχει τη δυνατότητα στους ερευνητές να αναζητούν οποιονδήποτε όρο της επιλογής τους. Το κόστος καλύφθηκε από ιδιωτικές χορηγίες.
• Η βάση ψηφιοποιημένης πρωτότυπης ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα έχει καταρτιστεί από τον κ. Κούγκουλο και τη μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. κ. Αναστασία Τσαπανίδου με αφορμή το αφιερωμένο στον σημαντικό Γάλλο νεοελληνιστή Henri Tonnet επιστημονικό συνέδριο Το ελληνικό «λαϊκό» μυθιστόρημα του 19ου αιώνα: Θεωρητικά Ζητήματα, που διοργανώνει το Εργαστήριο τον Μάιο του 2018. Προς το παρόν η συγκεκριμένη βάση ψηφιακής βιβλιογραφίας περιλαμβάνει διακόσια είκοσι πέντε από τα τετρακόσια περίπου αυτοτελή βιβλία ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα. Στόχος του Εργαστηρίου είναι σε συνεργασία με άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα, επιστημονικούς φορείς και ιδιώτες να συγκεντρώσει ψηφιακά το σύνολο της ελληνικής πεζογραφικής παραγωγής του 19ου αιώνα.
• Τον Σεπτέμβριο 2018 στο Εργαστήριο συγκροτήθηκε «Αρχείο Ελένης Σβορώνου». Πρόκειται για αντίγραφα αρχειακών τεκμηρίων αλλά και για φωτογραφίες παλαιών εκδόσεων και εφημερίδων από τα ΓΑΚ-Αρχεία Σάμου και διάφορα άλλα ελληνικά αρχεία, που αναφέρονται στο ποιητικό, πεζογραφικό και εκδοτικό έργο της ποιήτριας και εκδότριας Ελένης Σβορώνου († 1918). Το υλικό αυτό, που εμπλουτίζεται συνεχώς από νεώτερες συμπληρωματικές έρευνες, θα χρησιμεύσει για την άσκηση των φοιτητών στην εκδοτική κειμένων της νεοελληνικής φιλολογίας, με τελικό στόχο την συγκρότηση και δημοσίευση μιας συγκεντρωτικής έκδοσης των απάντων της. Η έρευνα υποστηρίχθηκε, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Τον Μάιο του 2017, εγκαινιάστηκε ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Διαχείριση του ελληνικού παραδοσιακού πολιτισμού μέσω των εθνοτοπικών συλλόγων», και στα πλαίσιά του καταρτίστηκε αρχείο ημερολογίων τοίχου, με δείγματα από όλη την Ελλάδα, κυρίως από τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους. Πρόκειται για υλικό, η μελέτη του οποίου ενδιαφέρει τα τελευταία χρόνια έντονα τόσο την ελληνική, όσο και τις ξένες λαογραφίες. Η έρευνα υποστηρίχθηκε, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Τον Ιανουάριο του 2018, με πρωτοβουλία του μέλους Ε.ΔΙ.Π του Εργαστηρίου κ. Αθ. Κούγκουλου, εγκαινιάστηκε ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Νικόλαος Φαρδύς: μελέτη και έκδοση ανεκδότων κειμένων», και στα πλαίσιά του ιδρύθηκε σε αυτό «Αρχείο Νικολάου Φαρδύ», όπου θησαυρίζονται εκδόσεις, δημοσιεύματα και φωτοαντίγραφα χειρογράφων του λογίου αυτού της Σαμοθράκης, με τα οποία εργάζονται επιστημονικά και εκπαιδεύονται φοιτητές, υπό την επίβλεψη και με την φροντίδα του κ. Κούγκουλου. Η έρευνα υποστηρίχθηκε, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Από τον Αύγουστο του 2016 το Εργαστήριο συνεργάζεται σε ερευνητικό πρόγραμμα του Institute for the Preservation of Medical Traditions των Η.Π.Α, με επιστημονικό διευθυντή τον Δρ Alain Touvaide, για την καταγραφή χειρόγραφων μαρτυριών αλλά και προφορικού υλικού μέσω συστηματικής επιτόπιας έρευνας, σχετικά με την καταγραφή της ζώσας προεπιστημονικής και πρωτοεπιστημονικής ιατρικής πράξης και πρακτικής στο μεσογειακό χώρο, έχοντας αναλάβει το κομμάτι που αφορά στον ελληνικό παραδοσιακό και λαϊκό πολιτισμό.
• Το ακαδημαϊκό έτος 2017 – 2018 το Εργαστήριο σχεδίασε και πραγματοποίησε έρευνα στο Ιστορικό Αρχείο της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με αντικείμενο το αρχειακό υλικό που αναφέρεται στην ιστορία και τη διαχρονική διαδρομή της Ιεράς Μητροπόλεως Σάμου και Ικαρίας, μετά από σχετική άδεια που μου παραχώρησε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος [αρ. πρωτ. 1874 / 12 Μαΐου 2016]. Η ερευνητική αυτή εργασία έγινε στα πλαίσια της προετοιμασίας της συγγραφής της νέας εκκλησιαστικής ιστορίας της Σάμου. Με βάση ειδική άδεια της Ιεράς Συνόδου το μεγαλύτερο μέρος του αρχειακού αυτού υλικού αποκτήθηκε σε ψηφιακή μορφή, και έχει κατατεθεί στο Εργαστήριο.
• Από τον Μάιο του 2012 το Εργαστήριο ανέλαβε την κατάταξη, καταλογογράφηση και επιστημονική τεκμηρίωση της Λαογραφικής Συλλογής της «Εταιρείας των Φίλων του Λαού» (Αθήνα). Το έργο σχεδιάστηκε και εκτελείται με τη συνεργασία της δρ Νάντιας Μαχά-Μπιζούμη, και αποσκοπεί στη σύνταξη ενός πλήρους επιστημονικού καταλόγου του πλούσιου και σημαντικότατου αυτού υλικού – το οποίο περιλαμβάνει μεταλλικά και πήλινα σκεύη, κοσμήματα, υφάσματα, κεντήματα, τμήματα παραδοσιακών ενδυμασιών, έπιπλα και σκεύη, χαλκογραφίες με λαογραφικά θέματα, δαντέλλες και ξυλόγλυπτα - ώστε να καταστεί χρησιμοποιήσιμο από την επιστήμη της Λαογραφίας και να αναδειχθεί επιστημονικά. Σημειώνω ότι στο υλικό αυτό εντάσσεται η λαογραφική συλλογή πολλών και σημαντικών συλλεκτών, όπως, μεταξύ άλλων, η Θεοδώρα Δραγούμη, η Αθηνά Καλογεροπούλου και ο Ευστ. Πονηρόπουλος, η δε δημοσίευσή του θα συμβάλλει σημαντικά στην έρευνα της ελληνικής λαϊκής χειροτεχνίας και στη μελέτη της ελληνικής λαϊκής τέχνης.
• Το Εργαστήριο οργάνωσε και διεκπεραίωσε το ερευνητικό πρόγραμμα «Λαογραφία και Εθνογραφία του αστικού χώρου» (Νοέμβριος 2016 – Ιανουάριος 2018), με τον Διευθυντή του Εργαστηρίου ως επιστημονικό υπεύθυνο και συνεργάτες τον δρ Γ. Κούζα, την δρ. Νάντια Μαχά-Μπιζούμη και την δρ Gordana Blagojević, κύρια ερευνήτρια του Institute of Ethnography της Serbian Academy of Sciences and Arts. Από το πρόγραμμα αυτό, που στηρίχθηκε σε ιδιωτικές χορηγίες, προήλθαν ένα βασικό υλικό καταγραφής της ενεστώσας κατάστασης των μελετών αστικής λαογραφίας στον ευρωπαϊκό και αμερικανικό επιστημονικό χώρο, που μπορεί να χρησιμεύσει ως οδηγός για την ανάπτυξη της αστικής λαογραφίας στην Ελλάδα, όσο και ανάλογες επιστημονικές δημοσιεύσεις.
• Κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2017 – 2018 και 2018 – 2019 το Εργαστήριο, δια της επιστημονικής συνεργάτιδός του δρος Νάντιας Μαχά-Μπιζούμη, στα πλαίσια ειδικού ερευνητικού προγράμματος που υποβλήθηκε στην διοίκηση του ΔΠΘ και εγκρίθηκε, ανέλαβε την ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση της μουσειακής συλλογής λαογραφικού υλικού του ΔΠΘ. Με βάση τη συστηματική αυτή εργασία, προέκυψε μια ψηφιακή βάση δεδομένων, στην οποία όλα τα αντικείμενα της συλλογής (παραδοσιακές ενδυμασίες, εργαλεία, είδη λαϊκής τέχνης, σκεύη και μουσικά όργανα) παρουσιάζονται φωτογραφημένα, με περιγραφή αναλυτική, μελέτη και σχετική βιβλιογραφική τεκμηρίωση, ώστε η συλλογή αυτή να είναι πλέον και ηλεκτρονικά προσβάσιμη στους μελετητές που θα ήθελαν να μελετήσουν τμήματά της. Η έρευνα υποστηρίχθηκε, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Τον Μάρτιο του 2017 το Εργαστήριο εγκαινίασε το ερευνητικό πρόγραμμα «Τοπικός τύπος, νησιωτικότητα και καθημερινότητα: συμβολή στη σύγχρονη και νεωτερική λαογραφία». Στα πλαίσιά του, καταρτίστηκε αρχείο τοπικού τύπου από τη Σάμο και τη Κάσο, κατατάχθηκαν οι εφημερίδες και αποδελτιώθηκαν τα βασικά τους θέματα, ως πιλοτική περίπτωση μελέτης του λαογραφικού υλικού για τη μελέτη του λαϊκού πολιτισμού, το οποίο μπορούν να προσφέρουν οι τοπικές εφημερίδες, ιδίως δε οι εφημερίδες των εθνοτοπικών συλλόγων. Διευθυντής του προγράμματος είναι ο Διευθυντής του Εργαστηρίου, και σε αυτό εκπαιδεύονται κάθε χρόνο προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, καθώς η έρευνα υποστηρίζεται, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Τον Ιανουάριο του 2019 το Εργαστήριο μέσω της επιστημονικής συνεργάτιδός του δρ Νάντιας Μαχά-Μπιζούμη ανέλαβε σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας την καταγραφή του έργου των μοδιστρών, τόσο αυτών που ασχολήθηκαν με το γυναικείο ένδυμα, όσο και με την παραγωγή θεατρικών κουστουμιών –που τις περισσότερες φορές προέρχονταν από τον χώρο της γυναικείας μόδας. Προτάθηκε ως προσωρινός τίτλος του προγράμματος η «Μοδιστρική» και έγινε ο χρονολογικός εντοπισμός των ορίων στα οποία θα κινηθεί η έρευνα, με αφετηρία το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Αποφασίστηκε εν τούτοις να δοθεί προτεραιότητα στην καταγραφή των μοδιστρών που δούλεψαν στους αθηναϊκούς οίκους μόδας, αλλά και σε εκείνους της επαρχίας, το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, προκειμένου να διασωθούν, όσο είναι ακόμα καιρός, πληροφορίες από ζωντανούς φορείς, δηλαδή από τις τελευταίες, ηλικιωμένες πια, μοδίστρες που απασχολήθηκαν σε αυτούς. Για τον σκοπό αυτό, συντάχθηκε ένα ερωτηματολόγιο, που, βάσει του παραπάνω σκεπτικού, κινείται γύρω από τους ακόλουθους τέσσερις άξονες: Α) Κοινωνιολογική προσέγγιση του θέματος, με ιδιαίτερη έμφαση στο πρόσωπο της κάθε μοδίστρας, στην καταγραφή των βιογραφικών της στοιχείων, αλλά και των στοιχείων που αφορούν στην εκπαίδευση της. Β) Καταγραφή του τύπου της δουλειάς: κατηγοριοποίηση ως προς τον τόπο και τον τρόπο εργασίας (στο σπίτι ή στο εργαστήρι – οίκο μόδας), εργασιακό περιβάλλον, εξειδίκευση. Γ) Καταγραφή των εργαλείων, τεχνικών, πατρόν, υλικών και προμηθευτών. Δ) Αποτίμηση του τελικού προϊόντος –του ενδύματος, και καταγραφή στοιχείων για τον τελικό αποδέκτη του προϊόντος –τον πελάτη. Απώτερος σκοπός του προγράμματος είναι η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας με οποιοδήποτε τρόπο θεωρηθεί εφικτό: έκδοση, ημερίδα, έκθεση.
• Κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2016 – 2017, 2017 – 2018 και 2018 - 2019, το Εργαστήριο οργάνωσε το ερευνητικό πρόγραμμα «Οργάνωση και διαχείριση αρχείων και αρχειακών συλλογών», για την κατάταξη και ευρετηρίαση σχετικού υλικού του Εργαστηρίου από τη Σάμο, τη Θράκη και τον Πόντο και την αποδελτίωση βιβλιογραφίας σχετικής με τις ελληνικές λαϊκές και παραδοσιακές ενδυμασίες, καθώς και την κατάταξη ενός σώματος εγγράφων που αποτελούν το ιστορικό αρχείο του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, ως πρώτο βήμα για τη μελλοντική συγγραφή της ιστορίας του. Η έρευνα υποστηρίχθηκε, με την εξασφάλιση ανθρώπινων πόρων, εν μέρει μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ - Πρακτική άσκηση φοιτητών.

ΜΝΗΜΟΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

• Τον Ιούνιο του 2016, το Εργαστήριο υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με το Institute of Ethnography της Serbian Academy of Sciences and Arts (ЕТНОГРАФСКОГ ИНСТИТУТА - СРПСКЕ АКАДЕМИЈЕ НАУКА И УМЕТНОСТИИЗ БЕОГРАДА, РЕПУБЛИКА СРБИЈА), καθώς και ειδικό μνημόνιο συνεργασίας με τη διευθύντρια του Ινστιτούτου Dragana Radojičić, PhD (Др Драгана Радојичић), όπου προβλέπονται κοινές ερευνητικές και εκδοτικές δράσεις, επιστημονικές ανταλλαγές και συνεργασία τόσο στο επίπεδο εκπαίδευσης προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, όσο και στην διοργάνωση κοινών ερευνητικών προσπαθειών, συνεδρίων και εκδόσεων.
• Τον Ιούνιο του 2017, το Εργαστήριο ξεκίνησε επιστημονική συνεργασία με το «Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς», με στόχους την προώθηση δράσεων ερευνητικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, την ενίσχυση της επιστημονικής συνεργασίας μέσω της ανταλλαγής δημοσιεύσεων του προσωπικού των δύο φορέων, εκπαιδευτικού υλικού, δημοσιευμάτων του Εργαστηρίου και του Ιδρύματος, τεχνογνωσίας, δεδομένων. Τον Ιανουάριο του 2018, στα πλαίσια αυτά, υπέγραφτηκε πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ του Εργαστηρίου και του Ιδρύματος. Στους σκοπούς της συνεργασίας εντάσσονται επίσης η οργάνωση κοινών επιστημονικών δραστηριοτήτων, workshops, ημερίδων, σεμιναρίων και συνεδρίων, για ζητήματα λαϊκού πολιτισμού και της μουσειακής αποτύπωσης και προβολής του. Τον Ιανουάριο 2022, στα πλαίσια του πρωτοκόλλου συνεργασίας που υπογράφτηκε το 2018 με το «Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς» συμφωνήθηκε το μέλος του Εργαστηρίου Επίκ. Καθηγήτρια Νάντια Μαχά να αναλάβει την τεκμηρίωση των νέων αποκτημάτων της συλλογής του Μουσείου Μετάξης, στο Σουφλί. Η ίδια ανέλαβε επίσης την καταγραφή και τεκμηρίωση των νέων αποκτημάτων της συλλογής του Μουσείου (2022 – 2023) με σκοπό την μελέτη και την μουσειακή αξιοποίησή τους.
• Το 2018 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο επιστημονικής και ερευνητικής συνεργασίας με το «Επιστημονικό και Εκπαιδευτικό Κέντρο Σλαβικών Σπουδών» («Научно - образовательный центр славистических исследований») του Ινστιτούτου Σλαβολογίας της Ακαδημίας Επιστημών της Ρωσίας (Института славяноведения РАН), που εδρεύει στη Μόσχα. Η συμφωνία υπογράφτηκε με την Διευθύντρια του Κέντρου Δρ. Ελένα Ουζενέβα (К.ф.н. Е.С. Узенева), η συνεργασία με την οποία ανέδειξε τα κοινά μας ερευνητικά ενδιαφέροντα. Στα πλαίσια αυτά οργανώθηκε εθνογραφική αποστολή του Κέντρου στους Πομάκους του ορεινού όγκου της Ξάνθης (15 – 21 Απριλίου 2018).
• Τον Ιούνιο του 2018 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο επιστημονικής συνεργασίας και σχεδιασμού και εκτέλεσης ερευνητικών και επιστημονικών δράσεων με το «Centro de Estudios Bizantinos, Neogriegos y Chipriotas» («Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών») του Πανεπιστημίου της Γρανάδα, στην Ισπανία, και με τον διευθυντή του, καθηγητή κ. M. Morfakifis-Filaktos. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται, πέρα από τα κοινά ερευνητικά προγράμματα και την διοργάνωση συνεδρίων και ημερίδων, και η ίδρυση κοινής σειράς ηλεκτρονικών κριτικών και φιλολογικών εκδόσεων κειμένων της νεοελληνικής λογοτεχνίας του 19^ου αιώνα, με ιδιαίτερο λογοτεχνικό, ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον.
• Τον Ιανουάριο του 2018 το Εργαστήριο υπέγραψε προγραμματικό μνημόνιο συνεργασίας με την «Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας», που έχει ιδρύσει ο Φορέας Πολιτισμού «Μαγνήτων Κιβωτός. Για τη διάσωση του Πολιτιστικού Αποθέματος», της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος και Αλμυρού. Ειδικότερα, στο πλαίσιο αυτό, πέραν των κοινών ερευνητικών δράσεων, της από κοινού διοργάνωσης ημερίδων και συνεδρίων και της πραγματοποίησης κοινών εκδόσεων, καθώς και μαθημάτων τριετούς κύκλου σπουδών Λαογραφίας πανεπιστημιακού επιπέδου, με τίτλο «Εισαγωγή στην επιστήμη του λαϊκού πολιτισμού», με στόχο την επιμόρφωση και εκπαίδευση εκπαιδευτικών και ανθρώπων με πανεπιστημιακή εκπαίδευση, σε ζητήματα λαογραφίας και τοπικής ιστορίας, στα πλαίσια μιας γενικότερης προσπάθειας για την ανάπτυξη της πατριδογνωσίας στη χώρα μας. 
• Τον Νοέμβριο του 2019 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο επιστημονικής συνεργασίας με το Τμήμα Κλασικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας, της Σχολής Ξένων Γλωσσών και Φιλολογιών, του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου στη Ρουμανία - Departamentul de Filologie Clasica şi Neogreacă, Facultăţii de Limbi şi Literaturi Străine (Faculty of Foreign Languages and Literatures / Classical and Modern Greek Philology Department) του University of Bucharest, με στόχο την οργάνωση κοινών επιστημονικών δραστηριοτήτων, workshops, ημερίδων, σεμιναρίων και συνεδρίων, για ζητήματα σχετικά με τις νεοελληνικές σπουδές στον ευρύτερο χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
• Τον Ιούνιο 2020 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο επιστημονικής συνεργασίας με το Global Council on Anthropological Linguistics (GLOCAL), του University of London (Scholl of Oriental and African  Studies / SOAS). Το πρωτόκολλο, που επικυρώθηκε από τη Συνέλευση του  Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας και τη Σύγκλητο του ΔΠΘ προβλέπει την  από κοινού διεξαγωγή ερευνών και την οργάνωση ερευνητικών προγραμμάτων,  την πραγματοποίηση ημερίδων και συνεδρίων καθώς και την πραγματοποίηση  επιστημονικών εκδόσεων και εν γένει ερευνητικών δράσεων. Μετά την υπογραφή του πρωτοκόλλου συνεργασίας, το Εργαστήριο προστέθηκε στους επίσημους συνεργάτες του Global Council on Linguistic Anthropology, στους οποίους περιλαμβάνονται έγκυρα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα από ολόκληρο τον κόσμο (βλ.https://glocal.soas.ac.uk/associated-bodies/).
• Τον Φεβρουάριο 2021 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο επιστημονικής συνεργασίας με την BalkanHistoryAssociation(BHA) που έχει έδρα στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας. Το πρωτόκολλο, που επικυρώθηκε από τη Συνέλευση του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας και τη Σύγκλητο του ΔΠΘ προβλέπει την από κοινού διεξαγωγή ερευνών και την οργάνωση ερευνητικών προγραμμάτων, την πραγματοποίηση ημερίδων και συνεδρίων καθώς και την πραγματοποίηση επιστημονικών εκδόσεων και εν γένει ερευνητικών και εκπαιδευτικών δράσεων, ιδίως στον χώρο των Βαλκανίων, και ευρύτερα της της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
• Τον Μάρτιο 2021 το Εργαστήριο εντάχθηκε στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «EuropeanFolklore & Ethnology Resource Guide» της International Societyfor Ethnologyand Folklore (Internationale Gesellschaftfür Ethnologieund Folklore/ Société Internationale d´Ethnologieetde Folklore) [SIEF], μετά από συνεργασία με την πρόεδρό της SIEFProf. Dr. SaskiaLillepuu, μια πανευρωπαϊκή χαρτογράφηση των ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων στα οποία διδάσκεται ή καλλιεργείται η έρευνα της Λαογραφίας και της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας. Τον Απρίλιο 2021 το Εργαστήριο εντάχθηκε και στην ανάλογη διεθνή χαρτογράφηση των AmericanFolkloreSociety(AFS) – InternationalSocietyfor EthnologyandFolklore  (SIEF) με τίτλο «International Folklore & Ethnology Resource Guide», μετά από συνεργασία με την επικεφαλής του προγράμματος αυτού, Prof. Dr. LuisaDelGiudice, ChairofAFSInternationalCommittee. Με τον τρόπο αυτό εντάχθηκε τυπικά και ουσιαστικά στα δύο μεγαλύτερα διεθνή δίκτυα αναλόγων ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων, ώστε να προωθηθούν οι ανάλογες επιστημονικές συνεργασίες και συνέργειες του έργου του.
• Το 2021 το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, με πρωτοβουλία του μέλους του Εργαστηρίου Αναπληρωτή Καθηγητή Βασίλη Δαλκαβούκη, υπέγραψε συνεργασία με την ArtTracesAMK, όσο αφορά το ερευνητικό πρόγραμμα «Τίνος είσαι;», σχετικά με τον αυτοπροσδιορισμό, την ευαισθητοποίηση και την κινητοποίηση της 3^ης και 4^ης γενιάς προσφύγων που ίδρυσαν την Αλεξανδρούπολη και διαμόρφωσαν το πολιτισμικό τοπίο της. Στη σχετική συμφωνία υπάρχει η πρόβλεψη, μετά την ολοκήρωση της σχετικής έρευνας, τα βίντεο με τις προφορικές μαρτυρίες, καθώς και το φωτογραφικό και αρχειακό υλικό να κατατεθούν στο «Αρχείο Προφορικής Ιστορίας» του Εργαστηρίου, προκειμένου να αξιοποιηθούν από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα.
• Το 2021 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο συνεργασίας με το «Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης», Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, εποπτευόμενο από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με θεσμικό ρόλο τη συλλογή, συσσώρευση, οργάνωση, τεκμηρίωση, διάχυση εντός και εκτός της χώρας και την ψηφιακή διατήρηση της επιστημονικής, τεχνολογικής και πολιτιστικής πληροφορίας, περιεχομένου και δεδομένων, που παράγεται στην Ελλλάδα.
• Τον Δεκέμβριο του 2021 το Εργαστήριο υπέγραψε πρωτόκολλο συνεργασίας με το «Δημοτικό Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήμιο» και τη «Δημοτική Βιβλιοθήκη» του Δήμου Περιστερίου. Ειδικότερα, στο πλαίσιο αυτό, πέραν των κοινών ερευνητικών δράσεων, της από κοινού διοργάνωσης ημερίδων και συνεδρίων και της πραγματοποίησης κοινών εκδόσεων, προβλέπεται η διοργάνωση μαθημάτων Λαογραφίας και Τοπικής Ιστορίας πανεπιστημιακού επιπέδου, με στόχο την επιμόρφωση και εκπαίδευση εκπαιδευτικών και ανθρώπων με πανεπιστημιακή εκπαίδευση, σε ζητήματα λαογραφίας και τοπικής ιστορίας, στα πλαίσια της προσπάθειας για κοινωνική επιμόρφωση και διάχυση της επιστημονικής γνώσης.
• Τον Ιανουάριο του 2022 το Εργαστήριο υπέγραψε Πρωτόκολλο Συνεργασίας με τον Δήμο Κομοτηνής με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο και στην τοπική κοινωνία, μέσω της συλλογής προφορικών μαρτυριών με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους ώστε να αποτελέσουν τεκμήρια στη διάθεση κάθε ερευνητή και να εμπλουτίσουν το ψηφιακό αποθετήριο του Δήμου Κομοτηνής. Επίσης, την καθιέρωση του Λαογραφικού Μουσείου Κομοτηνής, ως ενός σύγχρονου μουσειακού οργανισμού με ακαδημαϊκή ταυτότητα και δυναμικό κοινωνικό ρόλο σε συνομιλία με τα λαογραφικά μουσεία των Βαλκανίων, την εκπόνηση μελέτης για τη δημιουργία ενός ψηφιακού μουσείου πόλης με έμφαση στη διαφύλαξη και ανάδειξη της τοπικής πολιτισμικής ποικιλότητας. Τέλος, την διαμόρφωση προτάσεων σχετικών με την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης για την ανάπτυξη ποιοτικής τουριστικής κίνησης. Ειδικότερα ο Εργαστήριο ανέλαβε την δημιουργία «Εργαστηρίου Τοπικής και Προφορικής Ιστορίας Κομοτηνής» και την δημιουργία περιεχομένου για τον εμπλουτισμό του ψηφιακού αποθετηρίου του Δήμου Κομοτηνής, με μαγνητοσκοπημένες συνεντεύξεις, φωτογραφίες και άλλο αρχειακό υλικό που θα προκύψει από τη λειτουργία του Εργαστηρίου. Όσον αφορά τα Λαογραφικά Μουσεία, το Εργαστήριο ανέλαβε την επιστημονική υποστήριξη του Λαογραφικού Μουσείου του Δήμου Κομοτηνής, την εκπόνηση μελέτης για τη δημιουργία ενός ψηφιακού μουσείου πόλης με έμφαση στη διαφύλαξη της τοπικής πολύμορφης πολιτιστικής κληρονομιάς και την καθιέρωση ημερίδας με αντικείμενο την τοπική ιστορία της πόλης. Τις δράσεις αυτές ανέλαβαν από πλευράς του Εργαστηρίου όσον αφορά την προφορική τοπική ιστορία ο Αναπλ. Καθηγητής Βασίλ. Δαλκαβούκης, όσο αφορά το Λαογραφικό και το Ψηφιακό Μουσείο οι Επίκ. Καθηγήτριες Νάντια Μαχά και Βασιλ. Κράββα, και όσον αφορά την τουριστική ανάδειξη του πολιτισμικού αποθέματος η Αναπλ. Καθηγήτρια Αικ. Μάρκου, μέλη του Εργαστηρίου.
• Το 2023, το Εργαστήριο υπέγραψε και Μνημόνιο Συνεργασίας με το «Ινστιτούτο Ελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς» (Ι.Ε.Μ.Κ.), το οποίο έχει στόχο την ανάπτυξη κοινών επιστημονικών, ερευνητικών και ακαδημαϊκών δράσεων, για τη συλλογή, αρχειοθέτηση, καταλογογράφηση πληροφοριακού υλικού από ιδρύματα, θεσμούς, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, μουσεία, δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, φυσικές και ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, ειδικές πλατφόρμες, ειδικές εφαρμογές, που διαθέτουν τεκμήρια κάθε μορφής, τα οποία αφορούν την παραδοσιακή και λαϊκή ελληνική μουσική κληρονομιά.
• Τον Μάιο του 2023 το Εργαστήριο υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με το International Institute of the Athonite Legacy της Ουκρανίας, με στόχο την ερευνητική συνεργασία και την από κοινού διοργάνωση επιστημονικών και ακαδημαϊκών δράσεων. Το μνημόνιο συνυπέγραψαν ο Διευθυντής του Εργαστηρίου και ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Dr. Serhii Shumylo.

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

• Στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου για τους Πομάκους της Θράκης (βλ. συνέδρια), το Εργαστήριο σε συνεργασία με τον «Σύλλογο Πομάκων Ξάνθης» διοργάνωσε έκθεση πομακικού λαογραφικού υλικού, στο αμφιθέατρο της Παλαιάς Νομικής Σχολής του ΔΠΘ, στην Κομοτηνή (17-19 Μαρτίου 2017). Διοργάνωσε επίσης, σε συνεργασία με παραδοσιακούς Πομάκους μουσικούς, συναυλία με παραδοσιακά πομακικά τραγούδια, από τα χωριά Δημάριο, Γλαύκη, Σμίνθη και Σμόλιαν, ένθεν και ένθεν των συνόρων της Ελλάδας και της Βουλγαρίας στην οροσειρά της Ροδόπης, με την οποία και ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του (Κομοτηνή, 19 Μαρτίου 2017).
• Στο Εργαστήριο ανατέθηκε επίσης η μουσειολογική μελέτη του πανεπιστημιακού «Λαογραφικού Μουσείου», του μουσείου δηλαδή όπου θα εκτεθεί η λαογραφική συλλογή του ΔΠΘ, στο νέο κτήριο της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, στην πανεπιστημιούπολη της Κομοτηνής.
• Τον Οκτώβριο του 2020 οι ομ. Καθηγητές Μ. Γ. Μερακλής και W. Puchner δώρισαν στο Εργαστήριο το αρχείο του «Καταλόγου των Ελληνικών Παραμυθιών» του καθηγητή και ακαδημαϊκού Γεωργίου Α. Μέγα. Πρόκειται για χιλιάδες δελτία, τοποθετημένα σε έντεκα δελτιοθήκες, στα οποία ο Μέγας αποδελτίωνε υλικό για τη σύνταξη του καταλόγου των ελληνικών παραμυθιών, και ο οποίος, πέρα από το πρώτο τεύχος που ο ίδιος εξέδωσε όσο ζούσε, συνεχίστηκε από τις Άννα Αγγελoπούλου – Εμμ. Κατρινάκη – Αίγλ. Μπρούσκου και Μ. Καπλάνογλου. Πρόκειται για αποδελτίωση και τυπολογική κατάταξη κατά το διεθνές σύστημα των A. Aarne και St. Thompson παραμυθιών από πολλές δημοσιευμένες και αδημοσίευτες συλλογές, με ιδιόχειρες σημειώσεις του Μέγα, που είναι πολύτιμο για την έρευνα, και αποτελεί αντικείμενο μελέτης μεταπτυχιακών φοιτητών και υποψηφίων διδακτόρων. Το υλικό αυτό αποτέλεσε τη βάση του «Αρχείου Γεωργίου Α. Μέγα» που συγκροτήθηκε στο Εργαστήριο, και το οποίο αποτελεί ήδη αντικείμενο μελέτης για το επιστημονικό προσωπικό του.
• Τον Σεπτέμβριο του 2021, μετά από συμφωνία του Εργαστηρίου με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης η ψηφιακή Λαογραφική Συλλογή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης εντάχθηκε στην εθνική υποδομή συσσώρευσης πολιτιστικών δεδομένων SearchCulture.gr, την εθνική υποδομή συσσώρευσης πολιτιστικού περιεχομένου που αναπτύχθηκε από το ΕΚΤ, αρχικά σε συνεργασία με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» με σκοπό τη συγκέντρωση και κεντρική διάθεση του ελληνικού ψηφιακού αποθέματος πολιτιστικής κληρονομιάς που παράγεται με δημόσια χρηματοδότηση και την ένταξή του στην Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Europeana. Η υπηρεσία συγκεντρώνει μεταδεδομένα και εικόνες προεπισκόπησης ψηφιακών πολιτιστικών συλλογών από τις επιμέρους υποδομές απόθεσης των φορέων που τις διαθέτουν - όπως αποθετήρια και ψηφιακές βιβλιοθήκες. Η δημόσια πύλη επιτρέπει στους πολίτες να αναζητούν εύκολα από ένα ενιαίο ψηφιακό χώρο τους πολιτιστικούς πόρους των συλλογών αυτών. Μέσω συνδέσμων ανακατεύθυνσης, οι χρήστες επισκέπτονται τον ιστότοπο της συλλογής για μεταφόρτωση ή προβολή του ψηφιακού αρχείου ή για να διαβάσουν περισσότερες λεπτομέρειες στην πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου. Μέσω αυτού, η συλλογή αυτή εντάχθηκε και στην Europeana.eu, τη ψηφιακή βιβλιοθήκη για τον πολιτισμό της Ευρώπης, που συγκεντρώνει σε μια δικτυακή πύλη την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά, προσφέροντας ελεύθερη πρόσβαση για όλους. Λειτουργεί ως Ευρωπαϊκός Πολιτιστικός Συσσωρευτής, αντλώντας περιεχόμενο πολιτιστικών ιδρυμάτων και φορέων διαμέσου των συνεργαζόμενων εθνικών συσσωρευτών, όπως είναι το SearchCulture.gr του ΕΚΤ για την Ελλάδα, δεδομένου ότι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης είναι ο μοναδικός διαπιστευμένος εθνικός συσσωρευτής για το ελληνικό περιεχόμενο στη Europeana.
• Το 2021 το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, με πρωτοβουλία του μέλους του Εργαστηρίου Αναπληρωτή Καθηγητή Βασίλη Δαλκαβούκη, υπέγραψε συνεργασία με την ArtTracesAMK, όσο αφορά το ερευνητικό πρόγραμμα «Τίνος είσαι;», σχετικά με τον αυτοπροσδιορισμό, την ευαισθητοποίηση και την κινητοποίηση της 3^ης και 4^ης γενιάς προσφύγων που ίδρυσαν την Αλεξανδρούπολη και διαμόρφωσαν το πολιτισμικό τοπίο της. Στη σχετική συμφωνία υπάρχει η πρόβλεψη, μετά την ολοκλήρωση της σχετικής έρευνας, τα βίντεο με τις προφορικές μαρτυρίες, καθώς και το φωτογραφικό και αρχειακό υλικό να κατατεθούν στο «Αρχείο Προφορικής Ιστορίας» του Εργαστηρίου, προκειμένου να αξιοποιηθούν από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα.
• Δύο μέλη του Εργαστηρίου, και συγκεκριμένα ο Διευθυντής του και η Επίκ. Καθηγήτρια Νάντια Μαχά, συμμετείχαν (2021 – 2023) στην ομάδα μελέτης και τεκμηρίωσης των αντικειμένων στα πρώην βασιλικά ανάκτορα του Τατοΐου, και συγκεκριμένα των παραδοσιακών ενδυμασιών, των παρασήμων και των θυρεών. Συγκεκριμένα τα δύο αυτά μέλη του Εργαστηρίου ανέλαβαν την υπόδειξη της ορθής μεθοδολογίας της καταγραφής και της τεκμηρίωσης του υλικού αυτού, ώστε να αξιοποιηθεί μελλοντικά για τις ανάλογες μουσειολογικές μελέτες που θα ακολουθήσουν, με σκοπό την έκθεσή του, ώστε να γίνει η ενδεδειγμένη ανάδειξη της ιστορίας του Κτήματος Τατοΐου.
• Με την απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με αριθμ. 576369/29.11.2021 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1073 /τ.ΥΟΔΔ/13.12.2021, ορίστηκαν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας – Θράκης [: ΛΕΜΜ-Θ], της Θεσσαλονίκης, το οποίο λειτουργεί ως ΝΠΔΔ, ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης και η Επίκ. Καθηγήτρια Νάντια Μαχά.
• Στο εργαστήριο παραχωρήθηκε από τον κ. Μιχάλη Πατέλη προς ψηφιοποίηση μέρος του αρχείου του, και συγκεκριμένα τα σχετικά με την οργάνωση και τη δράση του ΕΑΜ Έβρου. Τα σχετικά έγγραφα ταξινομήθηκαν και ψηφιοποιήθηκαν, ώστε το αρχείο να είναι προσβάσιμο στην έρευνα.
• Το 2022 το Εργαστήριο συνδέθηκε με την Διεθνή Διαδικτυακή Πλατφόρμα του «Ινστιτούτου Ελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς» (Ι.Ε.Μ.Κ.), μια ηλεκτρονική τράπεζα αρχείων στην Ελλάδα, που φιλοξενεί πληροφοριακό υλικό τεκμηρίωσης για όλα τα είδη της ελληνικής μουσικής δημιουργίας - αυτόνομης ή σε σύμπραξη με άλλες παραστατικές ή εικαστικές τέχνες - από την αρχαιότητα ως σήμερα, και αποτελεί αναγνωρισμένο φορέα σε Ελλάδα και εξωτερικό, καθώς συγκεντρώνει και αποδελτιώνει, σε μια εύχρηστη βάση δεδομένων ελεύθερης πρόσβασης, κάθε καταγεγραμμένη πληροφορία για τη ελληνική μουσική δημιουργία, τη μουσική έρευνα και τη μουσική εκπαίδευση, με περιγραφές αρχείων, συνδέσμους (links) και με φωτογραφικό και οπτικο-ακουστικό υλικό. Με τον τρόπο αυτό ανέδειξε το αντίστοιχο εθνογραφικό και πρωτογενές λαογραφικό υλικό που έχει ήδη συγκεντρώσει, και συνεχίζει με την ερευνητική δραστηριότητα των μελών του να καταγράφει.
• Από το 2022 το Εργαστήριο αποτελεί μέρος του δικτύου των κοινοτήτων φορέων άυλης πολιτικής κληρονομιάς, που δημιουργήθηκε από τη  Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στα πλαίσια της Σύμβασης για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003). Συμμετείχε στο σχεδιασμό των εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 20 ετών από την υιοθέτηση της σχετικής Σύμβασης της UNESCO και γιατον εορτασμό των «Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (ΕΗΠΚ), οι οποίες το 2023 έχουν ως θέμα τη «Ζωντανή Κληρονομιά». Επίσης συμμετείχε σε σεμινάριο ανάπτυξης δεξιοτήτων για τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, το οποίο διοργανώθηκε στη Λήμνο το 2023, από τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σε συνεργασία με το «Περιφερειακό Κέντρο για τη Διαφύλαξη της ΑΠΚ στη ΝΑ Ευρώπη», της Βουλγαρίας, το «Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (ΜedINA)» και τοπικούς φορείς του νησιού.
• Στο ίδιο πλαίσιο του δικτύου των κοινοτήτων φορέων άυλης πολιτικής κληρονομιάς, που δημιουργήθηκε από τη  Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στα πλαίσια της Σύμβασης για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003), το Εργαστήριο συμμετείχε στις πρωτοβουλίες της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την ενίσχυση του ρόλου της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, αλλά και στο «Δικτύο για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά», ένα μόνιμο βήμα διαλόγου μεταξύ της διοίκησης, κοινοτήτων φορέων άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, φορέων της κοινωνίας των πολιτών καθώς και ειδικών εμπειρογνωμόνων.
• Το Νοέμβριο του 2022, ο Διευθυντής του Εργαστηρίου, έδωσε συνέντευξη σε μεταπτυχιακό φοιτητή του προγράμματος  Geo-Design, που διεξάγεται στη Σχολή Design Academy Eindhoven της Ολλανδίας, σχετικά με πυρολατρικές τελετές που συνδέονται με την δασική διαχείριση και καλλιέργεια, υπό την έννοια ότι συνιστούν  συμβιωτικούς μηχανισμούς που τοποθετούν τον άνθρωπο ως μέρος του οικοσυστήματος σε αντίθεση πρακτικών που εμφανίζονται στην μεταβιομηχανική εποχή.